Günümüzde birçok küçük, orta büyük ölçekli işletme sahibi kişiler veya henüz fikir safhasındaki girişimciler, kendi adını, şirket ismini, işletme ismini, veya tüm bu işletme ve unvanlarından bağımsız olarak ürün veya hizmetlerinde kullanacakları isimleri veya simgeleri tescil ederek bu kapsamda bir isim hakkına sahip olmak istemektedir. Uygulamada isim hakkı, isim patenti, isim tescili, logo tescili gibi çeşitli kavramlarla halk arasında anılan bu kavramın hukuktaki teknik karşılığı marka tescilidir.
İsim Hakkı Nedir?
İsim hakkı yukarıda da izah ettiğimiz gibi teknik anlamda bir marka tescilidir. Markalara ilişkin hükümler ise 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunmaktadır. Marka ve marka tesciline konu olabilecek hususlar Kanun’da aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:
‘’Bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir.’’
Tanımdan da görüleceği üzere sözcükler, sözcük grupları, şekiller, renkler, sesler hareketli görüntüler dizisi, ambalaj biçimleri gibi birçok hususun marka olarak tescili mümkün olup, isim hakkı özetle bir sözcüğün veya marka tesciline konu edilebilecek diğer işaretlerin tescil edilerek sahibine bu kapsamda belirli haklar sağlamasıdır.
İsim Hakkı Tesciline Neler Konu olabilir?
İsim hakkı tesciline konu olabilecek sayısız örnek bulunmaktadır aşağıdaki sıraladığımız örnekler en sık rastlanılan isim tesciline / marka tesciline konu örneklerdir. Tescil edilmek istenen bu işaretlerin değişik yazı tipi karakterlerinde veya değişik logo vb. şekillerle birlikte tescil edilmesi mümkündür:
· Domain adı / internet sitesi alan adının tescili
· Şirket isim ve unvanının tescili
· Ürünün veya malın ayırt edilmesini sağlayan isimlerin tescili
· İşletme isim veya unvanının tescil
· Şirke ve işletme adından bağımsız olarak kullanılan bir sözcük veya sözcük grubu
· Kişinin kendine ait adı soyadı
· Sözcük+logo tescili
Ticaret Siciline Tescil Veya Domain Tescili İle İsim Hakkı Alınması Aynı Mıdır?
Yine uygulamada sıklıkla gördüğümüz hususlardan biri de bir ticari unvanın veya alan adının tescili ile marka tescilinin birbirine karıştırılmasıdır. Örneğin bir alan adına sahip olmak için o alan adını satın alarak domain tescili zorunlu iken bu alan adını marka olarak tescil ettirmek ise ayrı bir prosedürdür. Yine bir işletme adı veya bir şirket unvanının ticaret sicilde tescili ile bu işletme veya şirketin marka olarak tescil edilerek isim hakkının alınması ve ilgili tescil kapsamında ürün veya hizmet sunulması farklı hususlardır. Dolayısıyla bu tip tesciller ile isim hakkı olarak adlandırdığımız marka tescili gerçekleşmemiş olacak olup isim hakkına sahip olmak için aşağıda belirttiğimiz marka tescil prosedürünün gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
İsim Hakkı Nasıl Alınır? İsim Hakkı Tescili İçin Nereye Başvurulur?
İsim hakkı, isim patenti gibi bu hakların elde edilebilmesi için Türk Patent ve Marka Kurumu’na marka tescili başvurusu yapılması ve bu kapsamdaki teknik birtakım yasal prosedürlerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu başvurular için gerekli evrakların toplanması, benzer başka bir isim tescilinin bulunup bulunmadığı tescile engel bir halin bulunup bulunmadığına yönelik ön araştırmaların yapılması, olası yayıma itiraz süreçlerinin takibi gibi prosedürlerin marka vekillerince yürütülmesi hem zaman tasarrufu hem de maddi açıdan tarafların menfaatine olacaktır. Zira işlemlerin eksik veya hatalı olması, yanlış marka seçimi gibi durumlarda yeniden başvuru yapılması yeniden harç yatırılması vb. birçok problem doğabilmektedir. İsim hakkı tescil işlemlerine yönelik hizmetlerin ise vekaleten yalnızca Türk Patent siciline kayıtlı marka vekilleri tarafından yerine getirilmesi mümkündür. Ofisimzin bu konuda alanında uzman sicile kayıtlı hukukçu marka vekilleri bulunmaktadır. İsim hakkı alınması, marka tescili hizmetlerimizin içeriği hakkında daha detaylı bilgi için ilgili yazımıza tıklayınız.
İsim Hakkı Almanın Avantajları nelerdir?
İsim hakkını tescil ederek elde eden kişi bunun karşılığında bir marka tescil belgesine sahip olmaktadır. Bu tescil sayesinde sahip olunan bu ismin / markanın aynısı veya benzeri bir başka kişi tarafından tescil edilmek istendiğinde bu başvuru Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından reddedilecektir. Ayrıca bu ismin benzerinin taklit edilerek benzer sektörde ürün veya hizmetlerde kullanılması halinde, taklit eden bu kişi marka hakkına tecavüz etmiş olacaktır.
İsim hakkını ihlal ederek marka hakkına tecavüz eden bu kişilere karşı maddi ve manevi tazminat davaları açılabileceği gibi isim hakkının ihlal edildiği ürünlerin toplatılması, ilgili tabelaların indirilmesi işlemleri yapılabilecek ve aynı zamanda bu kişiler hakkında marka hükümlerine aykırılıktan dolayı suç duyurusunda bulunulabilecektir.Buna ilişkin ayrıntılı bilgi için marka hakkına tecavüz davaları yazımızı inceleyebilirsiniz.
İsim Hakkımı Başkası Alması Halinde Ne Yapabilirim?
Uzun yılllardır kullandığınız ve size ait olmakla birlikte tescil ettirmediğiniz markanızı veya isim hakkınızı bir başkası marka olarak tescil ettirdiyse veya tescilli markanızla oldukça benzer bir markayı tescil ettirdiyse, bu konuda ilgili markanın hükümsüzlüğü için dava açılması gerekebilmektedir. Markanın hükümsüzlüğü davası hakkında detaylı bilgi için ilgili yazımıza tıklayınız.